Historia Nowego Tomyśla sięga XVIII wieku. Założycielem miasta, na podstawie przywileju króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, był Feliks Szołdrski. Ziemię tomyską wniosła w posagu do rodziny Szołdrskich babka Feliksa, a żona Ludwika Szołdrskiego - starosty generalnego Wielkopolski, kasztelana gnieźnieńskiego, wojewody inowrocławskiego, kaliskiego i poznańskiego - Maria Bogumiła Unrug. Na początku była to osada występująca pod nazwą odnalezioną w dokumentach kościelnych - Nova colonia Glinki. W dokumentach urzędowych, pojawia się także nazwa Tomyśl Nowa Kolonia. Osada ta powstała na skrzyżowaniu szlaków z Wolsztyna do Lwówka i ze Zbąszynia do Opalenicy i Grodziska. Rosnąca w okolicy liczba osadników olęderskich wyznania ewangelickiego i ich duchowe potrzeby, wpłynęły na decyzję właścicieli o wybudowaniu na skrzyżowaniu w/w szlaków - kościoła, który stał się zalążkiem nowego miasta.

O procesie rozwoju miasta świadczyć mogą poniższe dane:
-1793 – miasto liczyło 55 domów mieszkalnych w tym 50 krytych gontem i 5 słomą oraz 3 stodoły
-1811 – w mieście znajdowało się 65 domów, w tym wiele z nich było krytych dachówką, a niektóre były murowane
-1836 –liczba domów wzrosła do 86
-1890 – było już 180 zabudowanych parceli z budynkami mieszkalnymi
-1910 – miasto liczyło 230 zabudowanych parceli z budynkami mieszkalnymi
-1924 – było 339 budynków mieszkalnych
-1928 – 341 budynków

Nowy Tomyśl – to miasto powstałe na terenie objętym największą w Wielkopolsce osiemnastowieczną kolonizacją olęderską. Na jego rozwój mieli wpływ mieszkańcy trzech narodowości: Polacy, Niemcy i Żydzi, oraz czterech wyznań: ewangelicko-unijnego, ewangelicko-augsburskiego, rzymskokatolickiego i mojżeszowego. Ich liczba i wzajemne relacje kształtują się różnie na przestrzeni lat i są uwarunkowane wieloma czynnikami historycznymi.

Po II rozbiorze Polski w 1793 r. miasto znalazło się w obrębie państwa pruskiego. W latach 1807–1815 r. funkcjonowało w granicach Księstwa Warszawskiego. Po tym okresie ponownie przeszło pod władanie państwa zachodniego zaborcy. 3 stycznia 1919 r. powstańcy wielkopolscy wyzwolili miasto. W dwudziestoleciu międzywojennym miasto pełniło rolę ośrodka usługowego regionu rolniczego. Podczas okupacji hitlerowcy szczególnie kładli nacisk na germanizację tych ziem. Polaków przesiedlano do Generalnego Gubernatorstwa lub na przymusowe roboty w głąb Rzeszy. Po II wojnie światowej Nowy Tomyśl bardzo szybko zaczął się rozwijać.
Obecnie stanowi znaczący ośrodek przemysłu, ale również szkolnictwa ponadpodstawowego. Nowy Tomyśl jest także stolicą wielkopolskiego zagłębia szparagowego. Warzywa te z powodzeniem eksportowane są na rynki Europy Zachodniej.

NOWOTOMYSKIE KALENDARIUM

- 1779 - rozpoczęcie budowy kościoła ewangelickiego staraniem ówczesnego właściciela tych ziem - Feliksa Szołdrskiego (7 maja 1779 – 15 października 1780). [12 grudnia 1932 r. kościół został uznany za zabytek]
- 1786 - 8 kwietnia - nadanie przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przywileju lokacyjnego dla miasta Nowy Tomyśl
- 1787 - założenie cechu młynarzy
- 1788 - założenie cechu szewców
- 1788 - 18 lutego - nadanie przez Feliksa Szołdrskiego ordynacji miejskiej
- 1789 - 9 lipca – nadanie przywileju Bractwu Strzeleckiemu
- 1793 - II rozbiór Polski, przynależność miasta do Państwa Pruskiego
- 1806 - wejście wojsk napoleońskich do Nowego Tomyśla
- 1807 - Nowy Tomyśl w obrębie Księstwa Warszawskiego
- 1815 - Nowy Tomyśl ponownie pod panowaniem Prus, w obrębie Wielkiego Księstwa Poznańskiego
- 1840 - uruchomienie pierwszego urzędu pocztowego w Nowym Tomyślu
- 1848 - przeniesienie przez władze pruskie siedziby władz powiatu bukowskiego z Buku do Nowego Tomyśla, w następstwie kary dla mieszkańców Buku za ich aktywny udział w Wiośnie Ludów w 1848 r.
- 1858 - budowa kościoła i powstanie parafii staroluterańskiej
- 1861 - budowa synagogi przy dzisiejszej ul. Długiej
- 1867 - upadek Wielkiego Księstwa Poznańskiego, Nowy Tomyśl w obrębie Związku Północnoniemieckiego
- 1870 - wybudowanie linii kolejowej Poznań - Frankfurt nad Odrą – Berlin, przez spółkę Märkisch-Posen Eisenbahn [Kolej Marchijsko-Poznańską]. Oficjalne otwarcie nastąpiło 26 czerwca 1870 roku. Dworzec kolejowy wybudowano we wsi Paproć, 2 km od centrum miasta. Dostęp do linii kolejowej był impulsem do rozwoju miasta
- 1875 - założenie Straży Ogniowej, zrzeszającej obowiązkowo wszystkich mieszkających w mieście dorosłych mężczyzn
- 1879 - wybudowanie przy Neuer Markt (dziś pl. Niepodległości) ratusza, będącego siedzibą urzędów miejskich i działającego tu od 1 października 1879 r. Sądu Okręgowego
- 1881 - powstanie w mieście urzędu pocztowego III klasy, który dzięki szybko wzrastającemu ruchowi przesyłek, przemianowany został na urząd II klasy. Siedziba poczty znajdowała się do 1 października 1884 r. w pomieszczeniach należących do właściciela browaru H. Pflauma, a następnie została przeniesiona do nowego, przeznaczonego do celów pocztowych, domu kupca Nathanela Maennela, przy ulicy Bahnhofstraße (obecnie ul. Piłsudskiego), gdzie mieści się do dziś. Ruch telegramów w tutejszym urzędzie pocztowym był w tym okresie dość znaczny. W roku 1882 zostało nadesłanych i przekazanych ponad 8500 telegramów.
- 1881 - 13 czerwca - założenie Towarzystwa Upiększania Miasta, które za cel postawiło sobie położenie wygodnych chodników z płyt granitowych, sadzenie drzew i krzewów oraz dbanie o zieleń miejską. Towarzystwo działało bardzo efektywnie, a granitowe płyty z tamtego okresu możemy zobaczyć jeszcze dziś na ul. Mickiewicza
- 1883 - wybudowanie szpitala oraz więzienia, znajdującego się przy dzisiejszej ul. Tysiąclecia. W nowym budynku mieściło się w jednej połowie: 6 sal szpitalnych, urządzonych według wszelkich wymogów sanitarnych i mieszkanie wartownika, w drugiej zaś 3 cele więzienne, z których jedna służyła jako pomieszczenie składu militarnego.
- 1885 – założenie Manner-Turn-Verein Neutomischel – Męskiego Klubu Gimnastycznego
- 1886 - powstanie kolejki wąskotorowej Nowy Tomyśl – Opalenica, będącej własnością spółki właścicieli cukrowni opalenickiej. W 1898 r. oddano 12. kilometrowy odcinek, łączący Nowy Tomyśl z Wąsowem
- 1887 - wybrukowanie Nowego Rynku (pl. Niepodległości)
- 1887 - 1 października - Nowy Tomyśl zostaje miastem powiatowym. Wskutek ustawy z 6 lipca 1887 r., dotychczasowy powiat bukowski, do którego do tej pory należało miasto Nowy Tomyśl, zostaje podzielony na dwa powiaty: nowotomyski i grodziski
- 1888 - 18 lutego – obchody 100. lecia miasta. Za datę jubileuszu przyjęto rocznicę nadania przez Feliksa Szołdrskiego Nowemu Tomyślowi ordynacji miejskiej
- 1896 - 3 marca – konsekracja nowo wybudowanej przy ul. Dworcowej (dziś ul. Piłsudskiego), kaplicy filialnej rzymskokatolickiej parafii Wytomyśl. Kaplica w 1925 r. stała się świątynią parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy
- 1900 - wybudowanie budynku Starostwa Powiatowego
- 1903 - uruchomienie gazowni i oświetlenia miasta. Gazownia miejska rozpoczęła pracę 15 września 1903 r. Wytwarzano w niej gaz z węgla kamiennego. Wykonawcą tego przedsięwzięcia była firma „Carl Franke” z Bremy. Powstałe wówczas oświetlenie gazowe ulic funkcjonowało do lat 60. XX w. Proces wymiany oświetleniowych lamp gazowych na lampy elektryczne rozpoczął się dopiero w 1955 r.
- 1904 - założenie Fabryki „Żar”- największego zakładu przemysłowego w mieście Fabrykę produkującą siatki żarowe do lamp naftowych założyła berlińska spółka Auerlichtgesllschaft. W 1920 r. została ona nabyta przez spółkę „Żar”, zorganizowaną przez Polski Bank Handlowy w Poznaniu.
- 1908 – powstanie Radfahrerverein Wandrlust von Neutomischel - Towarzystwa Cyklistów w Nowym Tomyślu
- 1910 - uruchomienie płatkarni ziemniaków, dającej zatrudnienie 300. pracownikom.
- 1912 - 26 marca - powiększenie Nowego Tomyśla o część Glinna, Paproci (4,7633 ha ) i Przyłęku (2,4030 ha).
- 1912 - Wielka Wystawa Rolnicza i Przemysłowa, obejmująca obok powiatu nowotomyskiego, powiaty babimojski, międzyrzecki i grodziski. Wystawa była zorganizowana w dniach 15-18 sierpnia 1912 r. na terenach obok młyna, przy obecnej ul. Zbąszyńskiej. Rolnicy prezentowali wyniki uprawy chmielu, buraków cukrowych i ziemniaków, a także osiągnięcia w hodowli koni i bydła mlecznego oraz produkty spożywcze. Ekspozycja maszyn prezentowała wszystkie najnowsze na owe czasy osiągnięcia techniki. Liczba odwiedzających przekroczyła najśmielsze oczekiwania wystawców, bowiem wystawę zwiedziło ok. 25000 osób. Gośćmi honorowymi tego wydarzenia byli m. in.: nadprezydent prowincji poznańskiej (…) Schwartzkopff, prezydent Krahmer i prezydent rady Torunia .
- 1913 - budowa szpitala powiatowego
- 1913 - uruchomienie wodociągów miejskich
- 1916 - 20 grudnia – pożar wieży kościoła ewangelickiego, którego przyczyną był najprawdopodobniej ogień świecy
- 1918 - 27 grudnia - wybuch powstania wielkopolskiego
- 1919 - 3 stycznia – wyzwolenie Nowego Tomyśla przez powstańców wielkopolskich
- 1920 - 20 stycznia - formalny powrót Nowego Tomyśla do Rzeczypospolitej
- 1921 - 14 września - powstanie Polskiego Klubu Kręglarskiego
- 1922- 1 stycznia – założenie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
- 1922 – założenie drużyny harcerskiej im. Juliusza Słowackiego
- 1922 - założenie drużyny piłkarskiej, która przekształciła się później w Klub Sportowy „Huragan”
- 1922 - założenie Kółka Rolniczego w Nowym Tomyślu
- 1923 - odbudowa wieży kościoła ewangelickiego
- 1924 - powstanie Banku Spółdzielczego w Nowym Tomyślu
- 1925 - 24 czerwca - erygowanie parafii rzymskokatolickiej pw. Najświętszej Maryi Panny Nieustającej Pomocy, wydzielonej 1 kwietnia 1924 r. z obszarów parafii Wytomyśl i Zbąszyń
- 1925 - powstanie Ochotniczej Straży Pożarnej
- 1925 – założenie Towarzystwa Śpiewaczego „Chopin”
- 1928 - 3 grudnia - założenie Towarzystwa Upiększania Miasta
- 1930 - założenie nowotomyskiego Koła Tenisowego
- 1932 - 15 kwietnia - powstanie Klubu Sportowego „Polonia” w wyniku połączenia się Klubu Sportowego „Huragan” i Koła Tenisowego.
- 1935 - budowa łaźni miejskich (przy obecnej ul. Komunalnej)
- 1937 - powstanie Objazdowego Kina Oświatowego, dzięki zakupowi dźwiękowego aparatu kinowego przez nowotomyski Wydział Powiatowy. Premierowy pokaz miał miejsce w Nowym Tomyślu, 3 kwietnia 1937r., w sali restauracji „Kresowianka”. Wyświetlono wówczas film pt. „Młody las".
- 1938 - wyznaczenie ulicy Gen. Rydza-Śmigłego (dziś ul. Tysiąclecia)
- 1938 - 10 lipca - uroczystość przekazania, nabytej za pieniądze zebrane wśród mieszkańców powiatu nowotomyskiego, broni przez Komitet Powiatowy Funduszu Obrony Narodowej, na rzecz stacjonujących w Poznaniu: 57 pułku piechoty i 7 pułku strzelców konnych. W uroczystości, o której rozpisywała się także prasa krajowa, wzięli udział generałowie: Kazimierz Sosnkowski i Edmund Knoll-Kownacki oraz wojewoda poznański Artur Maruszewski. W tym dniu generałowi Sosnkowskiemu wręczono dyplom honorowego obywatela naszego miasta.
- 1939 - 7 września – wkroczenie do miasta wojsk Wehrmachtu. Przez 50 dni władzę na tym terenie sprawowało wojsko. 25 października 1939 r. Wielkopolska na mocy dekretu Hitlera została włączona do Niemiec. W okresie II wojny światowej miasto, podobnie jak za czasów zaboru pruskiego, nosiło nazwę Neutomischel i zarządzała nim administracja niemiecka. Rozwiązano wszystkie polskie stowarzyszenia i organizacje społeczne oraz zawodowe, zamknięto szkoły. Przedsiębiorstwa, zakłady i nieruchomości zostały przejęte przez niemiecki nadzór komisaryczny. Z terenu powiatu nowotomyskiego, od grudnia 1939 r. do grudnia 1943 r., wysiedlono 11 650 Polaków.
- 1941 - 12 listopada – wydanie nakazu rozebrania wieży kościelnej ze względu na jej zły stan techniczny
- 1941 - usunięcie bruku z placu Chopina
- 1945 - 26 stycznia - uwięzienie w budynku obecnej szkoły muzycznej i zamordowanie przez wycofujących się żołnierzy niemieckich ośmiu Polaków
- 1945 - 20 stycznia – ludność niemiecka zaczyna opuszczać miasto
- 1945 - 26/27 stycznia - walki o miasto.
Podczas działań wojennych Nowy Tomyśl poniósł znikome szkody materialne. W wyniku bombardowania przez niemieckie samoloty, zniszczono 5 domów mieszkalnych i 5 uszkodzono (przy Starym Rynku)
- 1945 - 27 stycznia - wkroczenie do miasta oddziałów Armii Czerwonej. Rosjanie wkroczyli do miasta o świcie, od strony dworca kolejowego
- 1945 - 27 stycznia - wybranie Tymczasowego Zarządu Miasta. Stanowisko burmistrza powierzono Janowi Szczeszyńskiemu, a Komendantem powiatowym MO został Zenon Gardziński.
- 1945 - 4 lutego - reaktywowanie nowotomyskiego Starostwa Powiatowego. Stanowisko starosty powierza się Stanisławowi Sarbakowi.
- 1945 - 16 marca - ukonstytuowanie się Miejskiej Rady Narodowej, a 29 marca Powiatowej Rady Narodowej - terenowych organów władzy państwowej w PRL
- 1945 - kwiecień - powstanie Spółdzielnia Spożywców "Jedność"
- 1945 - 24 maja - powstanie Spółdzielnia Rolniczo-Handlowa "Rolnik"
- 1945 - 16 czerwca - powstanie Spółdzielni "Samopomoc Chłopska"
- 1945 - 17 sierpnia - uruchomienie Fabryki Narzędzi Chirurgicznych „Chifa”, w miejscu przedwojennej Fabryki Siatek Żarowych „Żar”
- 1945 - powstanie w Nowym Tomyślu szkoły średniej - Miejskiego Gimnazjum Koedukacyjnego, które od roku szkolnego 1948/49 otrzymało nazwę Samorządowej Szkoły Ogólnokształcącej Stopnia Licealnego.
- 1946 - zorganizowanie pierwszej po wojnie biblioteki publicznej
- 1946 - powstanie Przedsiębiorstwa Produkcji Urządzeń Magazynowych „PROMAG”
- 1948 - założenie zboru Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan
- 1948 - rozpoczęcie działalności Spółdzielni Mleczarskiej w Nowym Tomyślu
- 1948 - powstanie Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” (od 1975 r. zakład zmienił status prawny z PZGS na WZGS - Zakład Handlu)
- 1948 - 16 lutego – powstanie Wielkopolskiego Przedsiębiorstwa Produkcji Wikliniarskiej „Las”
- 1950 - sierpnia - założenie Kombinatu Budowlanego REMO-BUD, pierwsza nazwa zakładu: Budowlana Spółdzielnia Pracy Remontowo-Konserwacyjna
- 1951 - powstanie Chemicznej Spółdzielni Pracy „Latex”
- 1951 - otrzymanie przez Komendę Straży Pożarnej pierwszego samochodu pożarniczego typu Bedford przystosowany dla pożarnictwa w Mielcu.
- 1953 - 30 czerwca - powołanie Cechu Rzemiosł Różnych
- 1954 – budowa stadionu miejskiego i wejścia na stadion od strony pl. Chopina. Przy stadionie funkcjonował Klub Sportowy Polonia
- 1958 - budowa nowoczesnego zakładu Fabryki Narzędzi Chirurgicznych „Chifa”
- 1958 - założenie miejskiego Rodzinnego Ogrodu Działkowego im. Karola Świerczewskiego
- 1958 - 29 listopada - powstanie Spółdzielni Mieszkaniowej
Nowotomyska spółdzielnia uzyskała osobowość prawną 12 lutego 1959 r. Pierwszy wybudowany budynek przy ul. Zbąszyńskiej 13 (obecnie os. Stefana Batorego 24) oddano do użytku w czerwcu 1964 r.
- 1962 - 25 stycznia - otwarcie delegatury Automobilklubu Wielkopolskiego
- 1965 - oddanie do użytku obecnego gmachu Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej
- 1967 - 22 lipca - uroczystość odsłonięcia na placu Niepodległości pomnika Powstańców Wielkopolskich. Wykorzystano do niego granit z wcześniejszego pomnika poświęconego poległym w bitwie nad Sedanem - 1.09.1870 r. Ten nowotomyski pomnik odsłonięto 1.09.1895 r. i stał na ówczesnym Starym Rynku do 1920 r.
- 1971 – wybudowanie obecnego gmachu Zespołu Szkół nr 2 im. S. Staszica. Nowy obiekt posiadał zaplecze dydaktyczne oraz warsztaty szkolne
- 1972 - 1980 - powstanie Parku Kultury i Wypoczynku
Współcześnie Park Kultury i Wypoczynku zajmuje obszar 34 ha. Jest miejscem, w którym organizowana jest największa impreza w mieście - Jarmark Chmielo – Wikliniarski. Od 2008 r. na terenie parku organizowany jest także Światowy Festiwal Wikliny i Plecionkarstwa.
- 1974 - powstanie nowotomyskiego ZOO
Powstało ono w czynie społecznym dzięki pracy i zaangażowaniu wielu mieszkańców. Przygotowany wówczas ogród plenerowy zajmował powierzchnię 3,4 ha. Jednymi z pierwszych zwierząt sprowadzonych do nowotomyskiego ZOO były dwa niedźwiedzie brunatne, pochodzące z warszawskiego cyrku. Na terenie ZOO przebywają dwa gatunki objęte Europejskim Programem Ochrony Gatunków Zagrożonych Wyginięciem (EPP): koń Przewalskiego i zebra Hartmanna. Obecnie nowotomyski ogród zoologiczny zajmuje obszar ponad 5 ha. Ekspozycja liczy około 200 zwierząt w 48 gatunkach.
- 1975 - powstanie nowej jednostki administracyjnej - miasto i gmina Nowy Tomyśl, wg ustawy o dwustopniowym podziale administracyjnym z dnia 28 maja 1975 r. oraz powołanie w dniu 1 lipca 1975 r. instytucji Urzędu Miasta i Gminy Nowy Tomyśl
- 1975 - otwarcie Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Witolda Lutosławskiego
- 1976 - 14 września - powołanie w Nowym Tomyślu Zawodowej Straży Pożarnej
- 1976 - 26 września - udział miasta w telewizyjnym Turnieju Miast „Bank 440” Nowy Tomyśl - Głogówek
- 1977 - 10 – 11 września – pierwszy Jarmark Chmielo-Wikliniarski
Impreza od 1996 r. jest organizowana jako 3. dniowe święto, połączone z dożynkami gminnymi. W ostatnich latach dożynki organizowane są osobno.
- 1977 - 18 grudnia - II runda pojedynku Nowego Tomyśla z Głogówkiem, zakończona 560. punktową przewagą nad rywalem
- 1978 - zdobycie dla miasta tytułu “Krajowego Mistrza Gospodarności”
- 1979 - oddanie do użytku nowego gmachu Nowotomyskiego Domu Kultury
- 1980 - wrzesień - otwarcie po rozbudowie Komendy Rejonowej i Zawodowej Straży Pożarnej
- 1981 - 1 czerwca – utworzenie parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
- 1983 - złożenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego “Złote Piaski”
- 1985 - utworzenie na terenie parku Muzeum Wikliniarstwa i Chmielarstwa. Jedyna tego rodzaju placówka w Polsce, stanowi Oddział Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie. Główną siedzibą muzeum jest zrekonstruowany poolęderski budynek mieszkalny z końca XVIII w., który znajdował się przy ówczesnej ul. II Armii Wojska Polskiego 15 (obecnie ul. Poznańska). Drugim obiektem jest, powstała w 2006 r., stodoła, będąca odwzorowaniem zabudowania olęderskiego. Mieszczą się tutaj wystawy stałe: “Kosze dawniej i dziś – 100 lat polskiego wzornictwa plecionkarskiego” i ”Artystyczne i użytkowe formy wiklinowe”.
- 1986 - obchody 200. lecia miasta
- 1987 - 22 lipca – oddanie do użytku dworca autobusowego PKS. Nie istniejący już dziś dworzec PKS został opisany w 1987 r. przez „Gazetę Poznańską”, jako jeden z najpiękniejszych i najbardziej funkcjonalnych w województwie poznańskim. Dziś w jego miejscu wybudowano market Kaufland.
- 1990 - powstanie w Nowym Tomyślu LKS „Budowlani”
- 1990 - uruchomienie przez Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej miejskiej ciepłowni
- 1992 - oddanie do użytku nowego gmachu Oddziału PKO BP
- 1993 - wybudowanie przy ul. Wypoczynkowej kościoła ewangelicznych chrześcijan.
- 1994 - powstanie zakładu Phoenix Contact Wielkopolska sp. z o.o.
- 1995 - zorganizowanie pierwszego Big Band Festiwalu
- 1995 - 30 listopada – utworzenie nowotomyskiego Ośrodka Oświaty i Sportu
- 1996 - zorganizowanie pierwszego Big Band Festiwalu w Nowotomyskim Ośrodku Kultury
- 1996 - 1 czerwca – otwarcie fabryki opakowań z tworzyw sztucznych Scanbech Poland sp. z o.o.
- 1996 - powstanie Suszarniczej Spółki “Ogrodnik” S.A.
- 1999 - założenie Stowarzyszenia Kupców Nowotomyskich
- 1999 - utworzenie Powiatu Nowotomyskiego z siedzibą w Nowym Tomyślu
- 1999 - rozpoczęcie działalności nowotomyskiego gimnazjum, które od 2005 r. nosi imię Feliksa Szołdrskiego
- 2000 - budowa na pl. Niepodległości gigantycznego wiklinowego kosza, wpisanego do Księgi Rekordów Guinnessa wg. projektu Jędrzeja Stępaka. Pomysłowdawczynią powstania kosza była Maria Gawron.
- 2001 - powstanie Zespołu Przyrodniczo - Krajobrazowego Glińskie Góry
- 2002 - powstanie Nowotomyskiej Izby Gospodarczej, mającej na celu działanie na rzecz rozwoju przedsiębiorczości w rejonie
- 2003 - powstanie w Nowym Tomyślu Polskiego Związku Zrzeszeń Producentów Chmielu, skupiającego producentów z całej Polski
- 2003 - 25 września – reaktywowanie działalności Nowotomyskiego Towarzystwa Kulturalnego
- 2003 - założenie firmy BERO, która od 2008 r. współpracuje z koncernem IKEA
- 2004 - założenie Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Plecionkarzy i Wikliniarzy
- 2004 - uroczystość odsłonięcia „Kamienia Pamięci” w miejscu cmentarza ewangelickiego, przy ul.Komunalnej
- 2004 - zorganizowanie I cyklicznej Konferencji Administratorów Szkolnych Sieci Komputerowych K@SSK
- 2005 - otwarcie Wydziału Zamiejscowego poznańskiej Wyższej Szkoły Pedagogiki i Administracji
- 2007 - 21 grudnia – modernizacja fontanny przy pl. Niepodległości
- 2007 - 5 lipca – rozpoczęcie budowy wytwórni mieszanek „Josera” sp. z o.o.
- 2008 - I Światowy Festiwal Wikliny, który odbywa się co 4 lata. Do roku 2022 Festiwal odbywał się na terenie nowotomyskiego Parku Kultury i Wypoczynku - obecnie Parku im. F. Szołdrskiego. W roku 2023 został przeniesiony na teren Targów Poznańskich.
- 2009 - otwarcie oddziału ortopedycznego w szpitalu powiatowym im. K. Hołogi w Nowym Tomyślu
- 2009 - powstanie Domu Dziennego Pobytu dla seniorów
- 2011 - 1 grudnia - otwarcie odcinka autostrady A2 Świecko – Nowy Tomyśl, podłączonego do europejskiej sieci autostrad
- 2015 - otwarcie zmodernizowanej Miejskiej Oczyszczalni Ścieków
- 2015 - powstanie firmy BEROTU sp. z o.o.
- 2015 - 1 grudnia - otwarcie centrum handlowego w Nowym Tomyślu przy ulicy Kolejowej
- 2016 - przemianowanie Parku Kultury i Wypoczynku na Park im. Feliksa Szołdrskiego
- 2016 - wrzesień- w mieście odbyły się Młodzieżowe Mistrzostwa Europy w Podnoszeniu Ciężarów
- 2016 - powstanie Nowotomyskiej Akademii Piłkarskiej Polonia Nowy Tomyśl (NAP), nawiązującej do tradycji dawnej Polonii.
- 2017 - 2 czerwca - rozbudowa Phoenix Contakt Wielkopolska
- 2017 - wrzesień - przebudowa ulicy Storczykowej i Kanałowej
- 2018 - 16 czerwca - uroczyste obchody 80. rocznicy przekazania broni ze zbiórki Funduszu Obrony Narodowej w Nowym Tomyślu
- 2018 - wymiana oświetlenia miejskiego z sodowego i rtęciowego na ledowe
- 2020 - renowacja Kosza Giganta na placu Niepodległości
- 2020 - 7 kwietnia - oddanie do użytku nowego wybudowanego gmachu Powiatowej Komendy Policji
- 2021 - 15 lutego - pożar kamienicy przy ulicy Mickiewicza 11, który doprowadził do jej rozbiórki w 2022 r.
- 2022 - 4 listopada - otwarcie nowego budynku dworca PKP, który wybudowano za 4,1 mln zł w ramach Programu Inwestycji Dworcowych z dofinansowaniem ze środków unijnych z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.
- 2022 - 24 listopada otwarcie przy ul. Kolejowej marketu Lidl Polska
- 2023 - wrzesień - przebudowa ulicy K. Hołogi
- 2023 - 19 czerwca - remont i oddanie do użytku nowo wybudowanego skrzydła Państwowej szkoły Muzycznej im. Witolda Lutosławskiego w Nowym Tomyślu

opracowanie: G. Matuszak

[Źródła:
P. Anders, Nowy Tomyśl, Poznań 1998
M. Hus, Historia miasta pachnąca szyszkami chmielu, 2013
A. Kraft, ...und daswischen Neutomischel, Berlin 1998
Z. Kościański,Tradycje prasowe Nowego Tomyśla, Wiadomości Nowotomyskie, 1993
B. Wojcieszak, Nietypowe dzieje, Kronika Wielkopolski, 2000
B. Wojcieszak, Nowy Tomyśl na dawnej pocztówce, Nowy Tomyśl 2005
Dzieje Nowego Tomyśla, pod red. B. Polaka, Nowy Tomyśl 1998
Jednodniówka Wczoraj i dziś powiatu nowotomyskiego, 1938
Kurzgefasste Chronik der Stadt Neutomischel, 1888
Nowotomyska Galeria Internetowa, galeria.nowytomysl.pl
Nowotomyski Szlak Turystyczno-Historyczny, nowytomysl.pl/szlak/
Olędry Nowotomyskie, oledry.pl
Orędownik Nowotomyski
Przegląd Nowotomyski - działy: Odczytane na nowo..., Z przeszłości
Wiadomości Nowotomyskie
Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, wbc.pl
Dokumenty Życia Społecznego Ośrodka Wiedzy o Regionie MiPBP w Nowym Tomyślu]

Średniowieczna wieś położona na trasie Nowy Tomyśl - Grodzisk. Znajduje się 8 km na pd.wsch.od Nowego Tomyśla. Jest osadą o zwartej zabudowie, której powierzchnia wynosi – 1715,042 ha, liczącą około 1000 mieszkańców.
Wioska jest jednym z większych starych ośrodków na terenie gminy Nowy Tomyśl. Zapis kronikarski potwierdza, że istniała tu osada już w początkach XV wieku. Bukowiec był własnością szlachecką rodu Opalińskich (od XV-XVIII w.). Po nich, w XVIII wieku właścicielami ziem bukowieckich byli Niemcy Beymowie. Wieś miała wtedy 87 domów i 700 mieszkańców. W następnym wieku własność przeszła na niemiecką rodzinę Heyderów, którzy byli założycielami tartaku we wsi. Istnieje on w zmienionej formie do dnia dzisiejszego jako Spółdzielnia Inwalidów “Wielkopolanka". W latach 1926-1939 majątek należał do Adama Szczerbińskiego z Płutowa, a po II wojnie światowej całość została rozparcelowana. Na początku XX w. osada była zamieszkała przez 961 osób, głównie narodowości polskiej.
Po drugiej wojnie światowej majątek został rozparcelowany.
W początkach XX wieku, pod zaborem pruskim, działało tu wiele polskich organizacji, które były ostoją świadomości narodowej. Inicjatorem większości z nich był ówczesny proboszcz Ks. Stanisław Maciaszek – patriota i społecznik. Działały tu m.in. Kółko Rolnicze założone 6 grudnia 1903 roku, Katolickie Towarzystwo Robotników Polskich (1905r), Towarzystwo Wyborcze (1908r), Bank Ludowy (15.12.1911r), Towarzystwo Śpiewacze „Cecylia” założone w 1914r, Biblioteczka Towarzystwa Czytelni Ludowych.
Wieś czynnie przystąpiła do walki o uzyskanie niepodległości w latach 1918-1919, formując własny oddział powstańczy, który wszedł w skład kompanii opalenickiej. W chwili obecnej znamy 117 nazwisk powstańców wielkopolskich pochodzących z parafii Bukowiec.
W odrodzonej Polsce prężnie działało tu Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej oraz Towarzystwo Młodych Polek. W roku 1923 został założony istniejący do dziś Klub Sportowy „Korona”. Również w latach dwudziestych powstało koło Towarzystwa Uczestników Powstania Wlkp. 1918/19 liczące ponad 60 członków. Działało także koło Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914/19.
Bukowiec jest wsią o ogromnych tradycjach, które warte są upamiętnienia.
[Źródła: "Toponimia środkowozachodniej części woj.wielkopolskiego " - M.Rutkiewicz, praca magisterska "Kosciół p.w.Sw.Marcina"D.Łebkowskiej, "Św.Marcin" Gazetka parafii Bukowiec, materiały archiwalne Archiwum Państwowego w Poznaniu].

Średniowieczna wieś polska leżąca 6,5 km od Nowego Tomyśla w kierunku Kuślina. W XVI w. należała do Marcina Ostroroga-Lwowskiego, a około 1793 r. stanowiła własność Szołdrskich. Następnie przeszła w ręce niemieckiej rodziny Szwartzkopfów.
Według spisu urzędowego z 1837 roku Róża liczyła 131 mieszkańców i 12 dymów (domostw)

[Źródła: "Toponimia środkowozachodniej części woj.wielkopolskiego "; wikipedia]

Rozproszona wieś pochodzenia "olęderskiego", położona ok. 3 km na południowy zachód od Nowego Tomyśla. Jest najstarszą osadą olęderską w naszej okolicy, datowaną według jednych źródeł na rok 1692, wg innych na rok 1700. Wśród dawnych mieszkańców przeważała liczba ludności narodowości niemieckiej. Inne, wcześniejsze nazwy Sękowa to: Stare Górzyckie Olędry, Sękowo Holendry, Zynskower, Sękowskie Olędry, Sinskau Haul., Zynskowo, Friedenwalde. [Źródło: "Toponimia środkowozachodniej części woj.wielkopolskiego " - M.Rutkiewicz]

Kozie Laski – wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Nowy Tomyśl. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego. Rozproszona osada "olęderska" położona 5 km od Nowego Tomyśla. Dawniej liczyła 322 mieszkańców (118 Polaków i 204 Niemców). 

Dawne nazwy: Kozielaski Olędry 1767, Kozilas Holendry, Kozielaski 1786, Holendry Kozielskie 1791,Koselosker H. 1799, Koselowsker hol. 1802, Kozielas Olendry 1841, Köningsfelde 1912, Kozielaski 1921, Kozie Laski 1966. [Źródło: "Toponimia środkowozachodniej części woj.wielkopolskiego " - M.Rutkiewicz]