Generał broni Kazimierz Sosnkowski

autor: Prof. UAM dr hab. Bartosz Kruszyński

Kazimierz Sosnkowski  - ur. 19.11.1885 r. w Warszawie – zm. 11.10.1969 r. w Montrealu.

Przed 1914 rokiem działacz niepodległościowy i najbliższy współpracownik Józefa Piłsudskiego, twórca Związku Walki Czynnej (1908 r.), szef sztabu Związku Strzeleckiego (1912 r.), szef sztabu, a następnie komendant I Brygady Legionów Polskich (1914-1916). W okresie międzywojennym generał Wojska Polskiego, niestrudzony organizator i mąż stanu. Właściciel majątku w Porażynie koło Nowego Tomyśla.

1914 – otrzymał awans na podpułkownika (w wieku 28 lat),
1915 – awans na pułkownika,
1917 – został zastępcą Szefa Departamentu Wojskowego przy Tymczasowej Radzie Stanu,
1917-1918 – po kryzysie przysięgowym został internowany przez władze niemieckie razem z Józefem Piłsudskim i osadzony w twierdzy Magdeburg,
1918 – zwolniony z internowania, został awansowany na generała podporucznika (generała brygady),
1919-1920 – został mianowany wiceministrem Spraw Wojskowych,
1920 – został awansowany na generała dywizji,
1920 – podczas wojny polsko-bolszewickiej był organizatorem i dowódcą Armii Rezerwowej,
1920-1924 – mianowano go Ministrem Spraw Wojskowych,
1924-1926 – objął dowódctwo Okręgu Korpusu nr VII w Poznaniu,
1926 – podczas zbrojnego zamachu stanu Józefa Piłsudskiego w maju 1926 roku jako dowódca Okręgu Korpusu nr VII w Poznaniu, wybrał rozwiązanie honorowe, strzelając do siebie z broni służbowej w serce; po wielogodzinnej operacji został uratowany przez wybitnego poznańskiego chirurga prof. Antoniego Tomasza Jurasza; następnie wyjechał na rekonwalescencję do Francji,
1927-1939 – mianowany Inspektorem Armii,
1936 – został awansowany na generała broni,
1939 – podczas kampanii wrześniowej został dowódcą Frontu Południowego,
1939-1940 – objął funkcję Komendanta Głównego Związku Walki Zbrojnej, przedostał się do Francji, gdzie był w dyspozycji gen. Władysława Sikorskiego - Naczelnego Wodza,
1940-1941 –został  następcą prezydenta RP w Londynie,
1943-1944 – mianowany Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych,

Poza kończeniu II wojny światowej osiadł w Kanadzie, gdzie zmarł.

odznaczony:
Virtuti Militari II, IV i V klasy, Krzyż Walecznych (nadany czterokrotnie), Krzyżem Niepodległości z Mieczami, Polonia Restituta I klasy, Złotym Krzyżem Zasługi (nadany dwukrotnie), Brązowym i Srebrnym Medalem za Długoletnią Służbę.

W roku 1938 został honorowym obywatelem Nowego Tomyśla, Grodziska Wlkp. i Opalenicy.